Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde, Slovak Cumhuriyeti Başbakanı Robert Fico’yu resmi törenle karşıladı. Erdoğan ve Fico, görüşmelerin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'ye resmi ziyarette bulunan Slovak Cumhuriyeti Başbakanı Robert Fico'yu Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen resmi törenle karşıladı.
Baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından Erdoğan ve Fico, ortak basın toplantısı düzenledi.
İşte Erdoğan'ın açıklamalarından satır başları;
Az önce imzaladığımız ortak bildiriyle ilişkilerimizi stratejik ortaklık seviyesine çıkarttık. Bu ortaklığın hayırlı olmasını temenni ediyorum. Bugün ayrıca bakanlıklarımız ve kurumlarımız arasında askeri, savunma sanayi ve kültür gibi muhtelif alanlarda işbirliğini öngören belgeler de imzalandı. Bütün bu belgelerin ilişkilerimizi güçlendireceğine ve mevcut işbirliğimizi daha ileri noktalara taşıyacağına inanıyorum. Değerli basın mensupları, Slovakya ile yatırım ve ticaret ilişkilerimizde son dönemde önemli ilerlemeler sağladık. 2019 yılında 1 milyar dolar civarında seyreden ticaret hacmimiz son 4-5 yılda 3 milyar dolar seviyesini yakaladı.
'TÜRKİYE-AVRUPA BİRLİĞİ İLİŞKİLERİYLE GÜNCEL BÖLGESEL VE KÜRESEL MESELELERİ DE ELE ALDIK'
Bu gidişat bize ortak hedefimiz olan 5 milyar doları da inşallah yakında yakalayıp geçeceğimizi gösteriyor. Bu sene ilk toplantısına ev sahipliği yapacağımız ekonomi ve ticaret ortak komitemizin çalışmaları bu hedefe ulaşmamıza katkıda bulunacaktır. Bildiğiniz üzere savunma sanayi alanında son 20 yılda büyük ilerlemeler kaydettik. NATO müttefiki iki dost ülke olarak Türkiye ve Slovakya arasında savunma sanayi iş birliğinin somut projelerle güçlendirilmesi bugünkü görüşmelerimizin konuları arasındaydı. Değerli dostumla bugün ayrıca Türkiye-Avrupa Birliği ilişkileriyle güncel bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldık. Avrupa Birliği'ne tam üyelik hedefimize ulaşmamızda Slovakya'nın desteğini arttırarak şürüdüreceğine yürekten inanıyorum. Tabi artık tüm Avrupa'yı etkileyen Ukrayna'daki savaş hakkındaki değerlendirmelerimizi de aramızda paylaştık. Biliyorsunuz Slovakya'nın gerek Rusya gerek Ukrayna ile temasları var. Ayrıca Suriye'de önceliğimiz olan istikrar ve güvenliğin sağlanması için atılacak adımlar hakkında da görüş alışverişinde bulunduk. Suriye'ye yönelik devrik rejim döneminden kalma uluslararası kısıtlamaların kaldırılmasının imar çalışmalarına süratle başlanılması için önemli olduğunu vurguladık. Slovakya'nın gerek ikili düzeyde gerek Avrupa Birliği nezdinde yeniden imar çabalarına katkıda bulunma imkanına değindik.
'1967 SINIRLARI TEMELİNDE BAĞIMSIZ VE EGEMEN BİR FİLİSTİN DEVLETİ KURULANA DEK SÜRECİN TAKİPÇİSİ OLMAYA DEVAM EDECEĞİZ'
Kıymetli basın mensupları, Filistin Direniş Örgütü Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes mutabakatının İsrail'in tüm diretmelerine rağmen dün itibariyle hayata geçmiş olması memnuniyet vericidir. Bundan sonraki süreçte mutabakatın tüm aşamalarının hayata geçirilmesi ve Gazze'ye kesintisiz insani yardımların ulaştırılması gerekmektedir. Uluslararası toplum, İsrail'in bu hususlardaki sorumluluklarını yerine getirmesini sağlamalıdır. Biz Türkiye olarak 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan coğrafi bütünlüğe sahip bağımsız ve egemen bir Filistin devleti kurulana dek sürecin takipçisi olmaya devam edeceğiz. Slovakya ile ilişkilerimizin ve NATO bünyesindeki dayanışmamızın bugün ilan ettiğimiz stratejik ortaklığımız temelinde güçlenerek devam edeceğine inandığımı özellikle belirtmek istiyorum. Bugün imzaladığımız belgelerin hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.
'ÇOK BÜYÜK BİR SİYASİ VE EKONOMİK AKTÖRSÜNÜZ'
Slovak Cumhuriyeti Başbakanı Robert Fico'nun açıklamaları şu şekilde:
Sayın konuklar, sözlerime ev sahipliğinizden ve tüm dostluk ifadelerinizden dolayı sizlere minnetlerimi sunarak başlamak istiyorum. Ve bu fırsattan istifade, şahsen Sayın Cumhurbaşkanı'na teşekkür etmek istiyorum ve Türkiye Hükümeti'nin diğer üyelerine de teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Benim için çok zor bir zamanda, Mayıs 2024'te dayanışma ifadelerini bana ilettiler. Bundan dolayı teşekkürlerimi sunuyorum. Son defa Sayın Cumhurbaşkanı, sizin güzel ülkenizi 2015 yılında ziyaret etmiştim. 10 yıl oldu son ziyaretimden bu zamana kadar ve Türkiye'ye gelen herkes şunu teyit edecektir ki, çok gelişmeler yaşanmış. Bugün hiç şüphesiz ki çok büyük bir siyasi ve ekonomik aktörsünüz ve aynı zamanda uluslararası bir siyasi aktörsünüz. Bundan dolayı da en kalbi duygularımla sizleri tebrik etmek istiyorum. 10 yılın ardından tüm Slovak heyetiyle birlikte buraya geldik. İş dünyasından temsilcilerimiz de bana eşlik ediyor ve bu ziyaretimizle hem ortaklığımızı hem dostluğumuzu perçinlemek istiyoruz.
'AKILLI POLİTİKALARINIZI BÜYÜK SAYGIYLA TAKİP EDİYORUZ'
Bu bizim dostluğumuzun kuvvetini gösteriyor ve bu tür bir temeli sağlam attığımızı gösteriyor. Slovakya hükümeti büyük bir saygıyla rasyonel, pragmatik ve barışçıl dış politikanızı takip ediyor Sayın Cumhurbaşkanım. Ve bu tür bir politikadan öğrenilebilecek çok şey var. Sayın Cumhurbaşkanım şu konuda sizi temin etmek isterim. Tamamen aynı görüşlere sahibiz Ukrayna'daki savaş konusunda. Ve sizi şu konuda teşvik etmek isterim. Maksimum güçle, azami güçle Türkiye'nin bir ülke olarak belki bu anlaşmazlığın temel aktörlerine ev sahipliği yapabileceğini düşünüyorum. Bu konuda teşvik etmek istiyorum. Bu konudaki hepimizin istediği barış ve ateşkese aracılık edebilir. Ukrayna'da hepimiz buna şahitlik ediyoruz ve bunun hiçbir manası yok elbette. Çünkü bu savaşta herhangi bir askeri çözüm yok. Ve şundan memnuniyet duyuyorum ki bu konuda biz kendi görüşlerimizi paylaştık, görüş alışverişi yaptık. Ben Sayın Cumhurbaşkanı'na şu konuda bilgi verdim. Sayın Cumhurbaşkanı Putin'le olan Çin ve Brezilya'daki toplantılarımızın ardından yaptığımız görüşmelerle ilgili bilgi sundum. Biz sizin akıllı politikalarınızı büyük saygıyla takip ediyoruz Suriye konusunda da. Ben Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan çok bilgi aldım bu husustan. Ve bizim için çok değerli bu bilgiler. Çünkü ilk elden bu bilgileri almış olduk. Tekrar Türkiye'ye bu konuda Suriye konusunda bir kararlı rol oynaması isteklerimi iletmek istiyorum. Suriye'nin kaosa sürüklenmemesi için önemli adımlar atacağını biliyorum. Belki Libya veya dünyanın diğer ülkelerinde de rejimin zor zamanlardan geçtiğini gördük. Bunu biliyoruz, devrildiğini gördük. Bir alternatif bu ülkelerde oluştu. Biz Gazze şeridindeki ateşkessi biliyoruz ve memnuniyetle karşılıyoruz. 16 Ocak'tan itibaren ateşkessi konuşuluyordu. Ve insanların geri dönmesine yönelik olarak özellikle de kaçırılan veya esir alınan kişilerin de geri dönüşü konusundaki atılacak adımları takip ediyoruz. Belki ilk defa Gazze'deki insanlar, çocuklar dahil olmak üzere savaşın kötü seslerini dinlemiyor artık bugün. Ve biz de Türkiye'nin oynadığı önemli ve egemen rolü takdirle karşılıyoruz. Sayın Cumhurbaşkanım, elbette ben dış ilişkilerde Slovakya Cumhuriyeti'nin egemen politikasını tekrar ifade ediyorum. Bizim hem hükümetimizin manifestosunda bu durum söz konusu hem de aklımızda bu egemenlik durum söz konusu. Bir Avrupa Birliği üye ülkesiyiz, NATO üye ülkesiyiz ve sizin ittifakınızız NATO içerisinde. Ve bu üyelikleri de takdirle karşılıyoruz.
'TÜRKİYE'NİN AB'YE TAM ÜYELİK ARZUSUNUN MÜMKÜN OLAN EN KISA SÜREDE HAYATA GEÇMESİNİ DİLİYORUM'
Müttefikiniziz ve özellikle de açıkça zorluklardan da bahsetmek gerekiyor. Bu, üyeliklerin getirdiği zorluklardan da bahsetmek gerekiyor. Bu, üyeliklerin zorlukları tüm ülkelerle iyi ilişkiler kuramayacağımız anlamına gelmiyor. Burada, Ankara'da da şunu açıklamak isterim. Burada, egemen bir Slovakya politikası, Avrupa Birliği üyeliğine ve NATO'ya dayalı bir egemen politikamız olacak ve bu yoldan ayrılmayacağız.
Sayın Cumhurbaşkanım, şunu ifade etmek istiyorum. Türkiye, Avrupa Birliği'ne tam üyelik konusundaki azmini ifade ediyor. Ve biz de tüm beklentilerimizi, tabii ki zorlu katılım öncesi, müzakereler yaşandı bize de 2004 yılı öncesinde bu konudaki zorluklarımızı da aktarabiliriz. Yaptığımız büyük hataları da aktarabiliriz. 2004 yılında ve bunun öncesindeki yıllarda yaptığımız hataları da paylaşabiliriz. Türkiye'nin tam üyelik arzusunun mümkün olan en kısa sürede hayata geçmesini diliyorum. Bizim tüm desteğimize sahipsiniz. Slovakya Cumhuriyeti'nin tam desteği sizinle bu hususta. Ülkelerimiz arasındaki ikili ilişkiler hiçbir şeyin yükü altında ezilmiyor. Dolayısıyla amaçlarımıza ulaşma konusunda sizin Sayın Cumhurbaşkanı'nın açıkladığınız üzere tüm çabaları gösteriyoruz.
'NÜKLEER ENERJİ KONUSUNDA İŞBİRLİĞİ YAPABİLECEĞİMİZİ KONUŞTUK'
İkili ticaret hacmimizi 5 milyar euroya yıllık çıkarma arzusu içerisindeyiz. Dinamiklerimize baktığımıza ikili ilişkilerimizde hiçbir şüphem yok ki bu hedef ulaşılabilir bir hedeftir. Bizler spesifik projeler üzerinde de görüş alışverişi yaptık. Nükleer enerji konusunda işbirliği yapabileceğimizi konuştuk. Su yönetimi konusunda işbirliği yapabileceğimizi görüştük. Otomotiv endüstrisi konusunda işbirliği olanaklarını görüştük. Türkiye çok doğru bir şekilde yeni teknolojiler ve yenilik yoluna devam ediyor.
'ZELENSKİ'NİN KARARINA İTİRAZ EDİYORUM'
Biz görüş alışverişlerimize enerji güvenliği konusuna da çok değindik. Slovakya açık bir şekilde hiçbir yere adım atmadan Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski'nin kararına itiraz ediyor ve eleştiriyorum. Ukrayna transit gazının durdurulması kararını eleştiriyorum. Bu karar hem Slovakya Cumhuriyeti'ne hem bütün Avrupa Birliği'ne zarar verdi aslında. Dolayısıyla çok doğru bir şekilde biz bugün konuşmalarımızda bu durumu görüştük. Sayın Cumhurbaşkanı'nın görüşünü de memnuniyetle iletmek istiyorum. Hemen bir alternatifin görüşülmesi üzerinde talimatlarını verdi.
'RUSYA BÖLGESİNDEN GELEN GAZI ALMAYA DEVAM ETMESİNİ SAĞLAMAYA ÇALIŞACAĞIZ'
Koordinasyon içerisinde Slovakya'nın Rusya bölgesinden gelen gazı almaya devam etmesini sağlamaya çalışacağız. Sadece fiyat istikrarını sağlamayacak ve enerji güvenliğini sağlamayacak. Aynı zamanda da kaynaklarımızı çeşitlendirmemizi sağlayacak. Dolayısıyla çok teşekkür ediyorum Sayın Cumhurbaşkanı. Bize yeni fırsat kapıları açtığınız için Türk akımı, boru hakkı sistemi bu fırsatları açıyor bize. Herhangi bir yeni sözleşme iki düzeyde karşılıklı bir şekilde gelecekteki paydaşlarımıza da fayda sağlayacaktır. Gazın doğudan batıya akışını engelleme yönündeki tüm girişimleri de reddediyorum. Ukrayna'dan transitin engellenmesiyle birlikte aslında bir askeri saldırıya da şahitlik ettik. Rusya bölgesinde Ukrayna'nın bir saldırısıydı. Buna da şahitlik ettik ve bunu kınıyoruz. Bu tür adımların herhangi bir istikrara ya da iyi ilişkilere bizi yönlendirmeyeceğini biliyoruz. Dolayısıyla ateşkesin ardından, Ukrayna'da yapılacak ateşkesin ardından tüm Avrupa çerçevesinde enerji güvenliği konusunun kapsamlı bir şekilde ele alınacağını umuyoruz. Bunu yaparken de akıllarda hem üye devletlerin çıkarlarının hem tüm Avrupa Birliği'nin çıkarlarının bulundurulacağını umuyoruz. Sayın Cumhurbaşkanı, Türkiye, Slovakya için çok cazip bir ülke.
En iyi şekilde sizi ağırlığa ayıracağımızdan emin olabilirsiniz. En pragmatik ve en iyi ilişkilerimizi size sunacağımızdan emin olabilirsiniz. Bütün Slovakya adına sizlere teşekkür ediyorum.
LİDERLER GAZETECİLERİN SORULARINI YANITLADI
Hem Sayın Cumhurbaşkanı'na hem de Sayın Başbakan'a soru sormak isterim. Ukrayna'yla ilgili olarak, Ukrayna'daki savaşla ilgili olarak dediniz ki bizim adil bir barış sağlamamız lazım. Ancak savaşın mevcut durumuna baktığımızda sizce en gerçekçi senaryo ne olacaktır bu savaşın durdurulmasıyla ilgili olarak? Ukrayna'yla ilgili yine gaz nakliyle ilgili de şunu sormak isterim. Nasıl bir süre içerisinde bu iş birliğinin gerçekleşebileceğini, baltık boru hattından doğudan batıya gazın geçebileceğini düşünebiliriz?
'TÜRKİYE'DE BÜYÜK AKTÖRLERDEN BİR TANESİ'
Slovak Cumhuriyeti Başbakanı Robert Fico: Savaşın bana göre devam etmesi kabul edilemez. Maalesef Slovakya çok küçük bir aktör. Bu nedenle tabii ki yeni Amerika başkanı, ki hepimiz tabii ki kendisinin, bugünkü görevi başkanısına dolayı kendisini tebrik ediyoruz. Eğer sözünü tutarsa ve elinden gelen çabayı göstererek mümkün olacak kısa süre içerisinde Ukrayna'daki kan dökülmesine son verebilirse kendisini tebrik ederiz. Bizim de mümkün olacak kendisini desteklememiz gerekir. Hepimiz pembe gözlüklerimizi bir kenara bırakalım ve biraz gerçekçi olalım. Özellikle de elde edilebilir barış anlamında. Çünkü burada aslında mevcut durumda bunun beklenmesi mümkün değil. Rusya Federasyonu'nun halihazırda şu anda sahip oldukları topraklardan çekilmesini beklemek mümkün değil. Aynı zamanda Ukrayna'nın da NATO bir devleti olmasını beklemek de eşit derecede mümkün olmayan bir durum. Yani bu Slovakya hükümetinin görüşü değil, bu mümkün olmayan bir durum. Ukrayna'ya mesela bir güvenlik tamponu sağlayacak bir şekilde asker gönderilmesi söz konusu. Adil bir barış için her iki tarafın da kabul edebileceği bir çözüm olması gerekir. İlk başta bunun olması gerekir. Aynı zamanda bu savaşın sebepleri de dikkate alınmalı. Sadece ben değil, Amerika Başkanı da bugün göreve başlayan Donald Trump da çok net bir şekilde açık bir şekilde bunu söyledi. Biden yönetimini Rusya'yı provoke etmekle, askeri gücü kullanmaya provoke etmekle suçladı. Çünkü Ukrayna'nın NATO üyeliğinden bahsetmeye başlanmıştı o zaman. Ben aslında çok endişeleniyorum. Özellikle de bu söylenenleri duyduğumda. Ben hemen beklemeksizin ateşkes çağrısında bulunuyorum. Sayın Cumhurbaşkanı Zelenski de Brüksel'de tamamen reddetti bu düşünceyi. Aynı zamanda birçok diğer AB üye devletinin de görüşlerini reddediyorum ben. Çünkü onlar da bu savaşın devam etmesini destekliyorlar. Çünkü bu onların jeopolitik çıkarlarına uyuyor. Çünkü bunu ancak elde edebilirler. Ve Ukrayna için belirlenen bu tür stratejiler herhangi bir etkiye sebep olmaz. Bizim yapabileceğimiz tek şey aslında büyük aktörlerden bu taleplerde bulunmak ki Türkiye'de bu tür büyük aktörlerden bir tanesi. Elinden gelen çabayı göstererek barış görüşmelerini başlatması çağrısında bulunabiliriz.