Türkiye'nin önemli turizm merkezlerinden Aydın'ın Didim ilçesi, doğal güelliğiyle gezginlerin uğrak noktası haline geldi.
Didim'de gezilebilecek yerler arasında Milet Antik Kenti, Milet Müzesi, Didyma Antik Kenti ve Apollon Tapınağı, Priene Antik Kenti, Didim Marina, Altınkum Plajı, Akbük Plajı, Tavşanburnu Plajı, Manastır Koyu, Güzelçamlı-Dilek Yarımadası ve Akbük, geçmişin izlerini taşıyan mekanlarıyla yerli ve yabancı ziyaretçilerin kış aylarında da ilgi odağı haline geliyor.
İlçeye ulaşım için en yakın Bodrum-Milas Havalimanı ve yolculuk, Didim merkez Bodrum-Milas Havalimanı'ndan arabayla 1 saat 15 dakika sürüyor. Bir diğer yakın havalimanı, 1 saat 45 dakika mesafesi bulunan İzmir Adnan Menderes Havalimanı tercih edilebiliyor.
Milet Müzesi Müdürü Baran Aydın, Didim'in kültür, deniz, güneş, kum gibi güzelliklerin buluştuğu bir coğrafya olduğunu söyledi.
Aydın, antik çağın Ege'deki önemli 3 büyük Apollon Tapınağı'ndan birinin Didim'de olduğuna işaret ederek, şu bilgileri verdi:
"Burası tarihi bir bilicilik, bir kehanet merkezi. O zaman özel kişiler, hatta devlet başkanları, kendilerini nasıl gelecek beklediğini burada danışıyorlardı. Buradaki rahiplerden bir cevap alıyorlardı. Çeşitli yorumları ona göre düşünerek, gelecekte başlarına neler geleceğini, nelerle karşılaşacaklarını düşünüyorlardı. Ona göre tedbir almaya çalışıyorlardı. Hz. İsa'dan önce 8. yüzyılda buranın kurulduğunu biliyoruz. Zaman içerisinde gelişmiş ve İsa'dan önce 300'lerde Seleukos Krallığı döneminde bu görünen halini almış ve Roma döneminde de yine önemini korumuş bir alan. Çevresinde zamanla birçok başka yapılar inşa edilmiş."
Tapınağın çevresinde tarihi köy olduğundan da bahseden Aydın, "Yoran köyü dediğimiz, eski evlerden, yapılardan oluşan kültürel dokunun olduğu merkez burası. Didim Apollon Tapınağı'na gelen ziyaretçilerin vazgeçilmezlerinden biri." dedi.
Son dönemde yapılan araştırmalarda tapınağın duvarları içinde basit çizim keşfedildiğini aktaran Aydın, bunun da bir tapınak planı olduğunu belirtti.
Aydın, antik çağda yaşayanların yer seçimi konusunda başarılı olduklarına dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Antik kentlerin, tapınakların kurulduğu yerler, coğrafi ve iklimsel olarak oldukça iyi seçilmiş. Burada kış olmasına rağmen hava soğuk değil. Yani bu durum, buraların 12 ay rahatlıkla ziyaret edilebileceğini gösteriyor. Buraya dünya ülkelerinden ziyaret akını var. Şu anda yeni çevre düzenlemesi çalışmasına da başlanıldı. Önümüzdeki yıllarda tapınağımız daha rahat ortamda ziyaretçilerini ağırlayacak, öyle gözüküyor."
Çin'den Türkiye'ye ziyaret için gelen 71 yaşındaki Lee Kwok Foon Daniel de ilk defa Milet'i ziyaret ettiğini belirterek, "Güzel bir yer. Tiyatro hala iyi durumda. Burası oldukça güneşli ve sıcak. Çok iyi sezon, çok fazla insan da yok, rahatça yürüyebilirsiniz." diye konuştu.
Uygarlığın, kültürün, sanatın ve bilimin başkenti olarak gösterilen Milet, 4 bin yıldan fazla geçmişiyle insanlık tarihinin önemli kentleri arasında yer alıyor.
"Filozoflar şehri" olarak da bilinen Milet, filozof Thales, Anaksimandros ve Anaksimenes ile şehir plancısı Hippodamos gibi tarihte tanınan birçok şahsiyetin yetiştiği yer olarak biliniyor.
Milet, cazibe merkezi olarak Batı Anadolu kıyılarında gelişen İyonia uygarlığının en büyük kentiydi ve dünyanın dört bir tarafından insanların geldiği, yaşadığı kozmopolit bir yer ve uygarlık başkenti oldu.
Helenistik dönemde Güney Agora'yı çevreleyen geniş stoalar inşa edildi. Agora, bugün tarlaların altında olsa da stoaların masif altyapıları arazide rahatlıkla görülebiliyor. Helenistik ve Roma dönemlerindeki şehir merkezinin büyüklüğü hakkında bir fikir veriyor.
Milet tiyatrosuna sadece 150 metre uzaklıkta olan hamamlar ise Roma İmparatoru Marcus Aurelius tarafından yaptırıldı. İmparator'un eşi Faustina adına inşa edilen bu hamam, belli dönemlerde onarımdan geçti.
Bugün antik kentte tiyatro ve üzerine konuşlandırılmış kale ile kervansaray, Faustina hamamı, Serapis tapınağı, agoralar, İlyas Bey Külliyesi, liman anıtı ve şehir alanı kalıntıları ziyaret edilebiliyor.
"APOLLON TAPINAĞI"Yunan mitolojisinde müziğin, sanatın, güneşin, ateşin ve şiirin tanrısı, kehanet yapan, bilici tanrı olarak kabul edilen Apollon'a adanan tapınak, korunmuş görkemli mimarisi ve mitolojik hikayesiyle ilgi görüyor.
Didyma Antik Kenti'nin içinde iyon tarzında yapılmış dünyanın en büyük üçüncü tapınağı olarak adlandırılan Apollon Tapınağı bulunuyor.
Apollon'un kutsal yeri Persler tarafından milattan önce 494'te tahrip edildi. Büyük İskender (Aleksander), Seleukoslar, Bergamalılar ve Romalılar zamanında yeniden kuruldu ve eklemeler yapıldı.
Anadolu'nun en ünlü kehanet merkezi olarak bilinen tapınak, milattan sonra 385'te Theodosios'un emriyle tamamen önemini yitirdi. Hristiyanlığın yaygınlaşmasıyla mabedin yapımı hiçbir zaman tamamlanamadı. Bugün de orta avluda görülebilen temeller, erken tapınağın kalıntılarına işaret ediyor.
Yerli ve yabancı turistlerin rotasında yer alan Apollon Tapınağı, 2023'te 111 bin 761 ziyaretçi ağırlarken, geçen yıl 132 bin 740 kişi tapınağı gezdi.
"PRİENE ANTİK KENTİ"Samsun Dağı'nın güney yamacında Söke ilçesinin 15 kilometre güneybatısına kurulmuş önemli antik kentlerden biri Priene, şehirciliğin ve kent planlamasının ilk örneği ve Büyük İskender'in gözde şehri olarak belirtiliyor.
Priene, Didim'e 40 dakika uzaklıkta bulunuyor. Antik çağın 7 bilgesinden biri olan ünlü hukukçu ve öğütleriyle tanınan Bias da Prieneli'ydi.
Bugün Priene'ye gelen ziyaretçiler, tamamen Helenistik kente tanık oluyor. Athena'ya adanan antik tiyatro ve iyi şekilde tasarlanmış İon Tapınağı da burada bulunuyor.
Kentin en önemli yapıları arasında Demeter Tapınağı, Athena Tapınağı, tiyatro, agora, Zeus Tapınağı, Bouleuterion, Yukarı Gymnasion, Aşağı Gymnasion, Mısır Tapınağı, Büyük İskender'in evi, Bizans Kilisesi, Nekropol ve konut alanları yer alıyor.
Didim'e gelenler ayrıca Kurtuluş Savaşı sırasında mübadele sonucunda Yunanistan'a göç eden Rumlardan kalma Doğan Bey köyünü görebilir. Ayrıca, mavi bayraklı Altınkum, Akbük ve Tavşanburnu plajlarını, su altı ve üstü sporları için tercih edebilir.
Aynı zamanda Güzelçamlı-Dilek Yarımadası ile Didim-Akbük arasındaki güzergah, bisiklet turları için kullanılabiliyor.