Eriyen buzul tehlikesi! Milyonlarca insanı tehdit ediyor

Örgütten yapılan yazılı açıklamada, WMO ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütünün (UNESCO), bugün "Uluslararası Buzulların Korunması Yılı" girişimini resmi olarak başlattığı belirtildi. Açıklamada, "Uluslararası Buzulların Korunması Yılı"nın, dünya genelinde 2 milyardan fazla insana tatlı su sağlayan buzulları korumaya yönelik küresel çabalarda önemli dönüm noktası olduğu vurgulandı.

Yıl boyunca çok sayıda etkinliğin düzenlenerek buzulların iklim sistemi ve hidrolojik döngüdeki kritik rolü hakkında küresel farkındalığın artırılmasının hedeflendiği kaydedilen açıklamada, hızlanan buzul erimesinin ortaya çıkardığı acil zorlukların bu programlarda ele alınacağı bildirildi.

Açıklamada, "Dünya çapında 275 binden fazla buzul, yaklaşık 700 bin kilometrekarelik alanı kaplıyor. Buzullar ve buz tabakaları, küresel tatlı suyun yaklaşık yüzde 70'ini depoluyor. Ancak buz oluşumları, iklim değişikliği nedeniyle hızla geri çekiliyor. Bu önemli kaynakların korunması, çevresel sürdürülebilirliğin yanı sıra ekonomik istikrar, kültürel hizmetler ve geçim kaynaklarını korumak için önemli." ifadeleri kullanıldı.

"Buzulların Korunması Uluslararası Yılı" kapsamında UNESCO ve WMO'nun, 75'ten fazla uluslararası kuruluş ve 35 ülkenin desteklediği uluslararası çabaları koordine edeceği belirtilen açıklamada, bu yıl veri toplama ve analizini geliştirmek için küresel buzul izleme sistemlerini genişletme, buzullarla ilgili tehlikeler için erken uyarı sistemleri geliştirme ve buzullara bağımlı bölgelerde sürdürülebilir su kaynakları yönetimini teşvik etmeye odaklanılacağı vurgulandı.

Gençlerin buzul koruma çabalarına ve iklim eylemine dahil edilmesine öncelik verileceği kaydedilen açıklamada, hükümetler, bilimsel kurumlar, özel sektör kuruluşları ve sivil toplum kuruluşlarına bu küresel çabaya katılma çağrısı yapıldı.

"BU ULUSLARARASI YIL, DÜNYA İÇİN BİR UYARI ÇAĞRISI OLMALI"

Açıklamada görüşlerine yer verilen WMO Genel Sekreteri Celeste Saulo, "Dünya Meteoroloji Örgütü, yakın zamanda 2024'ün kayıtlardaki en sıcak yıl olduğunu doğruladı. Buzulların çekilmesi dahil iklimimizin durumu hakkında tekrar kırmızı alarm verdi." ifadelerini kullandı.

Buzulların 2023'te en büyük kütlesel kaybı yaşadığını hatırlatan Saulo, "Eriyen buz ve buzullar milyonlarca insan için uzun vadeli su güvenliğini tehdit ediyor. Bu uluslararası yıl, dünya için bir uyarı çağrısı olmalı.” değerlendirmesinde bulundu.

Öte yandan, Buzulların Korunması Uluslararası Yılı'na ilişkin tanıtım etkinliğinin, WMO'nun genel merkezinde düzenlendiği kaydedildi.

BİLİM İNSANLARI, DÜNYANIN MANYETİK KUTBUNUN KAYMASI ÜZERİNE YENİ KONUM GÜNCELLEMESİ YAPTI

CNN'e konuşan bilim insanları, yeryüzünde bir şeyin konumunun, sabit bir konumu işaretleyen coğrafi Kuzey Kutbu'nun aksine Dünya'nın manyetik alanına göre belirlendiğini, bu manyetik alanın ise sürekli yer değiştirdiğini belirtti.

Manyetik kutbun yeni konumunu belirleyen bilim insanları arasında yer alan İngiliz Jeoloji Araştırma Merkezinden jeofizikçi ve jeomanyetizma araştırmacısı Dr. William Brown, "Büyük hava yolları, yeni modeli yüklemek için tüm uçak filolarındaki navigasyon yazılımlarını yenileyecek. NATO'daki orduların da her türlü ekipmanın çok sayıda karmaşık navigasyon sistemindeki yazılımları güncellemesi gerekecek." ifadelerini kullandı.

ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresinde (NOAA) kıdemli bir araştırma bilimcisi olan Dr. Arnaud Chulliat, bilim insanlarının, son güncellemeyle önceki modelin manyetik kuzeyin 2025 yılına kadar nerede olacağına ilişkin öngörülerinin doğruluğunu teyit ettiğini bildirdi.

Son yıllarda, manyetik kuzeyin hareketinin hızında "dramatik" değişimler olduğunu belirten bilim insanları, bu fenomenin ardındaki temel nedenin açıklanamadığını kaydediyor.

MANYETİK KUTUP KAYMASININ TESPİTİ VE ETKİLERİ

Bilim insanları, Dünya'daki yaşamın 100 milyon yıldan fazla bir süredir çok sayıda manyetik tersine dönüşe şahit olduğunu ancak bunun modern teknoloji mevcutken hiç yaşanmadığını dile getiriyor.

Uçaklar ve gemiler tarafından kullanılanlar da dahil olmak üzere küresel konumlandırma sistemleri, Dünya Manyetik Modeli'ni (WMM) kullanarak manyetik kuzeyi buluyor.

İngiliz Jeolojik Araştırma Merkezi ve NOAA tarafından geliştirilen bu model, manyetik kuzeyin belirlenmiş konumunu not ediyor ve geçmiş birkaç yılın yörüngesine dayanarak gelecekteki kaymayı tahmin ediyor.

Manyetik kuzey kutbun, İngiliz kaşif Sir James Clark Ross tarafından 1831'de Kuzey Kanada'da, gerçek Kuzey Kutbu'nun yaklaşık 1610 kilometre güneyinde keşfedildiği ve her yıl doğuya doğru ilerleyerek Sibirya'ya yaklaştığı biliniyor.