Malcolm X, 59 yıl önce bugün suikaste kurban gitti

Gelmiş geçmiş en etkili Siyahi Amerikalılardan biri olan Malcolm X (El-Hacc Malik El-Şahbaz), 21 Şubat 1965'te suikaste kurban giderek yaşama veda etti. Ölümünün üzerinden tam 59 yıl geçen sivil haklar savunucusunu saygıyla anıyoruz.

19 Mayıs 1925 yılında dünyaya gelen Malcolm X, gerçek ismi Malcolm Little olan, hacca gittikten sonra da Arapça El-Hacc Malik El-Şahbaz adını alan Amerikalı siyasetçi, insan hakları savunucusuydu.

Altı yaşındayken babası öldürüldü. On üç yaşına geldiğinde, annesi gittikçe kötüleşen durumu nedeniyle Michigan eyaletinin Kalamoza akıl hastanesine yatırıldı ve kendisi koruyucu aileye verildi. Yaşamına bir süre bu şekilde devam etti.

1946 yılında yani 20 yaşındayken, hırsızlık ve haneye tecavüz suçlarından hapishaneye girdi. Hapishanede, "İslam Ümmeti" isimli siyahi harekete katıldı.

1952 yılında şartlı tahliye edildi. Tahliye edildikten sonra kısa zamanda hareketin liderlerinden biri haline geldi. Bu hareketin en meşhur siması olduğu yaklaşık 12 yıl içinde, siyahi üstünlüğüne inandığı İslam Ümmeti öğretileri doğrultusunda, siyah ile beyaz Amerikalılar'ın ayrılması gerektiğini savundu ve sivil haklar hareketinin ırksal bütünleşme vurgularına karşı alaycı tavırlar sergiledi.

1964 yılının Mart ayında; Malcolm X, İslam Ümmeti (siyahi hareket) ve lideri Elijah Muhammed ile ilgili büyük bir hayal kırıklığına uğradı. En sonunda da hareketi ve öğretilerini reddetti.

Devamında Sünni İslam ile tanıştı. Orta Doğu ve Afrika'da bulunduğu süre zarfından sonra Müslüman Camisi isimli şirketi ve Afro-Amerikan Birliği Örgütü'nü kurmak için ABD'ye geri döndü.

Daha sonra da Pan-Afrikanizm, siyahilerin kendi kaderini tayin edebilme ve kendi kendilerini savunma hakkı gibi konuların önemini vurgulayarak ırkçılığı reddederek, "Siyahi bir Müslüman olarak şu an özür dilememe sebep olan birçok şey yaptım. Bir hortlak gibiydim... belli bir yön işaret edildi ve yürümem söylendi." demiştir.

İslam Ümmeti hareketini terk ettikten sonra Şubat 1965'te, hareketin üç üyesi tarafından suikaste uğradı.

Ölümünden kısa bir süre sonra da 20. yüzyılın en etkileyici kitaplarından biri olarak kabul edilen Malcolm X Otobiyografisi adlı biyografisi yayınlandı.