Türkiye ve İsveç arasında güvenlik zirvesi

Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgiye göre, yarın başkentte yapılacak toplantıya Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İsveç Dışişleri Bakanı Maria Malmer Stenergard ve İsveç Adalet Bakanı Gunnar Strömmer katılacak.

Güvenlik Mekanizması toplantısı, iki ülke kurumları arasında terörizmle mücadele konularındaki işbirliğinin geliştirilmesi bakımından önem taşıyor.

Bakan Fidan, toplantıda, İsveç'ten, terör örgütü PKK/PYD/YPG ve FETÖ'ye karşı atılmasını beklediği ilave adımları aktararak, bu örgütlerin finansman ve propaganda faaliyetlerini sonlandırmasının sağlanmasını isteyecek.

Türkiye'nin, Avrupa'da yükselen aşırı sağ, İslam karşıtlığı ve ırkçılık akımlarından duyduğu endişeyi ve bu akımlarla etkili mücadele edilmesinin istendiğini vurgulayacak Fidan, savunma sanayi alanındaki kısıtlamaların kaldırılmasının ardından yeni dönemde sonuç odaklı ve uzun vadeli işbirliği geliştirmeyi hedeflediklerini dile getirecek.

Türkiye-İsveç Güvenlik Mekanizması toplantısının 18 Eylül 2024'te Ankara'da yapılması planlanmış, İsveç heyetinin uçağının arızalanması nedeniyle toplantı ertelenmişti.

ÜÇLÜ MUTABAKAT ZAPTI

Haziran 2022'de düzenlenen NATO Madrid Zirvesi kapsamında, Türkiye ile İsveç ve Finlandiya arasında, iki İskandinav ülkesinin terörle mücadele ve savunma sanayi alanlarındaki taahhütlerini kapsayan Üçlü Mutabakat Zaptı imzalanmıştı.

İsveç ve Finlandiya, terörle mücadele mevzuatlarının güçlendirilmesi, terör örgütü PKK ve uzantılarının anılan ülkelerdeki faaliyetlerinin engellenmesi, FETÖ ve PKK/PYD/YPG'ye destek verilmemesi; Türkiye'nin terörle bağlantılı iade veya sınır dışı taleplerinin ivedilikle işleme konulması, terör örgütlerinin propaganda, finansman ve eleman devşirme faaliyetlerinin engellenmesi/yasaklanması ve Türkiye'ye yönelik savunma sanayi ihracatına getirilen kısıtlamaların kaldırılması hususlarında taahhütlerde bulunmuştu.

İSVEÇ'İN ÜÇLÜ MUTABAKAT ZAPTI BAĞLAMINDA ATTIĞI ADIMLAR

Bu kapsamda, İsveç'te 1 Temmuz 2022'de yeni Terörizmle Mücadele Yasası yürürlüğe girmişti.

"Terör örgütü ile angajmana girilmesi" ve "terör örgütüne destek verilmesi" halinde örgütlenme özgürlüğünün sınırlandırılması için, 1 Ocak 2023'ten itibaren geçerli olacak şekilde İsveç Anayasası'nda değişiklik yapılmıştı.

Anayasa değişiklikleriyle birlikte güncellenen Terörizmle Mücadele Yasası 1 Haziran 2023'te yürürlüğe sokulmuş ve söz konusu yasa kapsamında terör örgütüne katılım suç haline getirilmişti.

İsveç, Türkiye'yle bağlantılı dava ve konularda eşgüdümü teminen bir İrtibat Savcısı atarken, PKK'nın İsveç'teki ana finansman kaynaklarından sözde "Kürt Kızılayı" oluşumunun İsveç'teki banka hesabı kapatılmıştı.

Bununla birlikte İsveç'te bazı PKK mensuplarıyla ilgili yargı süreci başlatılmıştı ve İsveç güvenlik kurumları tarafından Şubat 2024'te yayımlanan yıllık değerlendirme raporlarında PKK'nın finansman ve propaganda faaliyetlerine atıfta bulunulmuştu.

GÜVENLİK MEKANİZMASI

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve dönemin NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in katılımıyla 2023'teki NATO Zirvesi'nde düzenlenen toplantıda, Türkiye ile İsveç arasında Bakanlar seviyesinde "Güvenlik Mekanizması (Security Compact)" ihdas edilmesi kararlaştırılmıştı.

İsveç'in terörizmin her biçim ve tezahürüyle mücadelesi temelinde, Haziran 2022'de imzalanan Üçlü Mutabakat Zaptında kayıtlı taahhütlerin tümüyle uygulanması doğrultusunda bir "yol haritası" sunması üzerinde mutabık kalınmıştı.