Hollanda'da STK'lerden İsrail ile ilişkilerin kesilmesi için hükümete dava

Aralarında Filistin ve Yahudi grupların da yer aldığı 10 STK’den oluşan koalisyonun, hükümete karşı açtığı davanın ilk duruşması bugün Lahey Bölge Mahkemesinde başladı.

Hükümetin, "Gazze'deki soykırımı önlemede ve İsrail'in uluslararası hukuka uymasını sağlamada başarısız olduğu" gerekçesiyle açılan davada STK'ler, İsrail ile sürdürülen tüm ticari ve askeri ilişkilerin durdurulmasını ve silah ihracatının yasaklanmasını talep etti.

Davaya taraf STK'lerden Al-Haq'ın hukuk danışmanı avukat Ahmed Abofoul, AA muhabirine yaptığı açıklamada, "Hollanda mahkemesinden hükümete İsrail'e yönelik tüm silah lisanslarının askıya alınması ve İsrail'in ihlallerine ve suçlarına katkıda bulunmanın durdurulması talimatını vermesini istiyoruz. Ayrıca hükümetin yasa dışı yerleşim birimleriyle tüm ticari ilişkileri durdurmasını talep ediyoruz." dedi.

Abofoul, hükümetin bugün mahkemede "İsrail'in işgalinin ve Gazze'deki varlığının yasa dışı olduğunu" kabul ettiğini belirterek, "Eğer hükümet işgalin yasa dışı olduğunu kabul ediyorsa neden işgal altındaki Filistin topraklarındaki bu yasa dışı varlığı sürdürmeye katkıda bulunmaya devam ediyor?" diye konuştu.

Gazze'deki durumun acil müdahale gerektirdiğini vurgulayan Abofoul, şunları kaydetti:

"Özellikle Gazze'nin kuzeyinde bir imha kampanyasıyla karşı karşıyayız. Tüm Gazze Şeridi'nde kıtlık yaşanıyor ve açlık bir savaş yöntemi olarak kullanılıyor. İnsanlar son derece zor koşullarda yaşarken kış da yaklaşıyor. Batı Şeria'da da İsrail'in sömürge yerleşimlerini genişlettiğini, Filistin halkına yönelik saldırılarını sürdürdüğünü, yasa dışı yerleşimcileri silahlandırdığını ve onlara cezasızlık sağladığını mahkemeye gösterdik. Mahkemenin hükümete bu uluslararası insancıl hukuk ihlallerine katkısını durdurması ve yasa dışı işgali sürdürmeye destek vermemesi talimatını vermesini umuyoruz."

Davayı açan STK koalisyonunun avukatı Wout Albers de Ekim 2023'ten bu yana Gazze'de teyit edilen ölü sayısının 44 bini aştığına vurgu yaparak gayriresmi olarak ise yaralanma, hastalıklar ve acil ihtiyaçların eksikliği nedeniyle hayatını kaybedenlerinin sayısının "200 binin üzerinde olduğunun tahmin edildiğini" söyledi.

Hollanda'nın İsrail ile siyasi, ekonomik ve askeri bağlarını sürdürmesi nedeniyle yükümlülüklerini yerine getirmek için yeterli çaba göstermediğini ileri süren Albers, hükümetin, uluslararası hukukun ciddi ihlallerini etkili bir şekilde ele almadığını savundu.

HOLLANDA HÜKÜMETİNİN SAVUNMASI

Öte yandan, Hollanda hükümeti adına savunma yapan avukatlar ise İsrail'e yönelik ihracatın lisansların sürekli kontrol edildiğini ve gönderilen ürünlerin askeri amaçla kullanılma ihtimalinin hesaba katıldığını belirtti.

İsrail'le yapılan askeri işbirliklerinin Hollanda ordusu için de yarar sağladığını kaydeden avukatlar, bunun bir dış politika meselesi olduğu savunmasında bulundu.

Hükümet avukatları, İsrailli firmalarla süresiz ve kapsamı belli olmayan bir ticaret yasağı getirilmesinin Hollanda'nın savunması için tehlikeli olabileceğini belirterek taleplerin yeterince detaylandırılmadığı ve Hollanda'nın "İsrail'in işlediği suçlara nasıl katkı sağladığının" net olarak kanıtlanamadığını öne sürerek davanın reddini talep etti.

Davacı STK'ler arasında Al Haq, Al-Mezan, Filistin İnsan Hakları Merkezi ile Hollandalı Een Ander Joods Geluid (EAJG), Avrupa Hukuki Destek Merkezi (ELSC) ve SOMO gibi kuruluşlar yer alıyor.